Əşrəf Murad
26 oktyabr 1925-ci ildə Bakı şəhərində anadan olub.
1946 – Ə.Əzimzadə adına Dövlət Rəssamlıq məktəbini bitirib.
1954 – İ.E.Repin adına Leninqrad Rəngkarlıq, Heykəltəraşlıq və Memarlıq İnstitutunun rəssamlıq fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirib.
11 mart 1979-cu ildə Bakı şəhərində vəfat edib.
Əşrəf Muradın əsərləri Azərbaycan Rəssamlar İttifaqı, Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi, Müasir İncəsənət Muzeyi və şəxsi kolleksiyalarda saxlanılır.
Əşrəf Muradın vəfatından sonra əsasən şəxsi kolleksiyalarda saxlanılan əsərləri indi “Nar” qalereyasında toplanmışdır. Rəssamın nakam həyatı və faciəvi taleyi həm onun əsərlərinə, həm də həmin əsərlərin taleyinə öz damğasını vurmuşdur. Azərbaycan xalqı qalereya sahibinə bu rəssamın əsərlərini topladığına və onları millətin sərəncamına verdiyinə görə minnətdarlıq edir.
Əşrəf Murad o rəssamlardandır ki, onların yaradıcılığı kədərli talelərinin davamı, təxəyyülü isə narahat və gərgin şüurun məhsuludur. Həmin şüur bizi aynanın arxasındakı dünyaya sürükləyir, təhrif olunmuş obyektləri və ənənəvi rəng duyumuna qarşı üsyan edən qeyri-adi palitrası olan sürreal dünyaya aparır.
Onun əsərlərindəki formalar praqmatik baxımdan yaradılmır, həmin formalar rəssamın dünya qavrayışının üzvi hissələridir. Məhz buna görə də onun tablolarındakı adi obrazlar, məsələn, tennisçilər, belə əsrarəngiz və eyni zamanda belə cazibədar görünürlər. Budur, çimərlikdə özlərini günə verən zərif qamətli idmançı qızların fiqurları qatı dumana bürünmüşdür. Onların gözəlliyi sanki həmin dumanın içindən boylanır. Rəssam ənənəvi xətti perspektiv qaydalarından və klassik gözəllik meyarlarından kənara çıxır və bir çox hallarda intuitiv olaraq özünün son dərəcə gözəl və harmoniya dolu reallığını yaradır. Bu tabloların qəhrəmanları daxilinə qapanmış və cəmiyyətlə qaynayıb-qarışmayan personajlardır; rəssamın ötəri olaraq bir anlıq yaxalayıb təsvir etdiyi həmin personajların baxışlarında sanki bir metafizik ifadə vardır. Onun tablolarına xas olan təsvir plastikası, dəqiq kompozisiyalar, personajların təhrif edilmiş fiqurları və tünd rəng palitrası bu təəssüratı daha da gücləndirir. Qüdrət, güclü şəxsiyyət və tüğyan – budur Əşrəf Muradın təsvir etdiyi xarakterlərin formalaşmasında əsas yer tutan leytmotivlər. Onun monumental tablolarına baxanda adama bəzən elə gəlir ki, sonsuz dərinlikdən bir qüvvə çıxır və realist təsvirlərin arxasında olan ikinci plandakı işığı udur. Burada “Tehran konfransı”, “Lenin Smolnıda”, “Tereşkovanın portreti”, “Krupskayanın portreti” kimi tabloları misal çəkmək olar.
Əşrəf Muradın çəkdiyi əsərlərin personajları gah sənəmləri, gah yarımallahları, gah da yarımiblisləri xatırladır. Yaratdığı obrazlarda olduğu kimi, onun da qəlbində mübarizə gedir, bu – işıq və qaranlıq, xeyr və şər arasında sürən əbədi mübarizədir. İlk baxışda adama elə gəlir ki, Əşrəfin tablolarında yeraltı dünyanın qara qüvvələri zəfər çalır, ancaq bu tablolar qaranlıq qüvvələri darmadağın edən elə bir işıq saçır ki, onu heç cür izah etmək olmur. Bu rəsmlərə baxanda adamda elə təəssürat yaranır ki, rəssamın yaralı və əldən düşmüş şüuru tam olaraq ağılsızlıq dumanında sönməmişdir. Əksinə, o, dünyanı aydın dərk etmək qabiliyyətini qoruyub saxlamışdır.
Paradoksal olsa da, Əşrəfin natürmortları öz rəng orijinallığı ilə fərqlənir, bu isə rəssamın qaranlıq daxili dünyası ilə heç də həmahəng deyildir. Belə ki, onun çəkdiyi qovunlar günəş işığı ilə doludur, günbatanın rənglərinə boyanmış qarpızlar isə sanki isti bir enerji saçır! Bu əsərlər yetişmiş meyvələrdən damlayan şirə kimi ətirli və qatı rənglərlə çəkilmişdir.